Keneler Nasıl Avlanır?
Keneler Nasıl Avlanır?Yönünü Nasıl Belirler?
Kenelerde görme duyusu zayıf şekillenmiştir. Deri kenelerinin gözleri bulunmamaktadır.
Kene yönünü belirlemek için Hallersche organını ve bacaklarında bulunan çok sayıda dokunma duyulu kıllarını kullanır. Böylece kendi ortamında engeller ve hareketler oluşturur. Kene kurbanlarını kokularından, vücut ısılarından ve nefes olarak verdiği karbondioksitten tanır.
Nasıl Avlanır?
Kene, kurbanlarına daha iyi ulaşabilmek için otlara, çimlere ve çalılıklara tırmanır. Yetişkin bir kene 1,5 metre yüksekliğe kadar tırmanabilir. Ama genellikle diz ve kalça yüksekliğinde bulunurlar. Keneler yaygın kanının aksine ağaçlara tırmanıp oradan kurbanlarının üzerine atlamazlar.
Av pozisyonunu alan kene Hallersche organı ile çevresindeki tüm koku maddelerini daha iyi algılayabilmek için ön bacaklarını yukarı doğru gererek uzatır.
Kurbanı çevresinde dolaşırken, yıldırım gibi fırlayarak güçlü ön bacaklarındaki pençeleriyle cilde, posta veya giysiye sıkıca tutunur. Bunu saniyeden çok daha kısa sürede yapar.
Nasıl Isırır?
Otun sapından ya da çalılıktan atlayan kene, potansiyel kurbanında ken emebileceği ince derili, nemli ve iyi kan akışı olan bir yer arar. İnsanları, özellikle dizlerinin iç tarafından, bacak arasından, koltuk altından ve ensede saç çizgisinden sokar.
Makas türü uzun çatallı ağız aletleriyle (Cheliceren) kurbanın derisini yırtar ve iğnesi (Hypostom) ile akan kan dolu doku üzerinde bir çukur açar. Bu kan keneyi sürekli olarak boşaltır. Bu nedenle bir ısırıktan değil de kene sokmasından bahsedilir.
Kene Isırdığı Yeri Uyuşturur
Kene hortumunu sokmadan önce ayıklama sırasında salyasını uyuşturucu madde olarak kullanır ve sokma yeri uyuşur. Bu nedenle kenenin hortumu ne kadar büyük ve kaba olursa olsun insan sokmayı hissetmez, aynı sivrisineğin sokma hortumunda olduğu gibi.Aynı zamanda kenenin salyası kanı pıhtılaştıran ve yanmayı önleyen bazı maddeler içerir.
Sokma sırasında kene önceden salyasıyla kurbana başta FSME virüsleri olmak üzere hastalık taşıyıcı ajanları (mikrop, virüs) bulaştırabilir.
Kene Kurbanına Yapışır
Kene kanı tamamen emdiğinde ağırlığı artar. Bu nedenle kurbanından düşmemek için hortumundaki kancaları kullanmakla kalmaz. Birçok kene küçük Hypostom (dudakları) ile 5 ile 30 dakika arasında çimento olarak tanımlanan bir yapıştırıcı türü üretirler. Böylece kurbanın cildine ek bir tutunma sağlar.
Levha kenelerinin Latince adı olan Ixodes, Romalılar tarafından yapıştırıcı üretiminde kullanılan ökse otu (ixos) sözcüğünden gelmektedir. Bir ağaç kenesi olan Ixodes Ricinus çimento üretmeyen bir kene türüdür.